Błędy medyczne
Błędy medyczne są trudnym i często bolesnym tematem, dotykającym zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego. Choć lekarze i pielęgniarki starają się jak najlepiej dbać o zdrowie pacjentów, czasem zdarzają się sytuacje, w których błąd medyczny staje się przyczyną szkody na zdrowiu. W takich przypadkach pacjenci oraz ich rodziny mają prawo domagać się odpowiedniego zadośćuczynienia lub odszkodowania. W artykule przyjrzymy się najczęstszym rodzajom błędów medycznych oraz procesowi dochodzenia roszczeń z tego tytułu.
Czym jest błąd medyczny?
Błąd medyczny to postępowanie lekarza lub innego pracownika służby zdrowia, które w wyniku zaniedbania lub niewłaściwej oceny sytuacji skutkuje negatywnymi konsekwencjami dla pacjenta. Zgodnie z definicją, błąd medyczny może być zarówno wynikiem działania, jak i zaniechania, a podstawą jego kwalifikacji jest naruszenie standardów wiedzy medycznej lub procedur obowiązujących w danej sytuacji klinicznej. Błędy medyczne można podzielić na kilka kategorii:
- Błąd diagnostyczny – polega na nieprawidłowym rozpoznaniu stanu pacjenta lub postawieniu błędnej diagnozy. Przykładem może być zdiagnozowanie raka w zaawansowanym stadium, podczas gdy wcześniejsze badania sugerowały obecność zmian, które nie zostały odpowiednio zinterpretowane.
- Błąd terapeutyczny – dotyczy błędnego wyboru metody leczenia lub stosowania nieodpowiednich leków. Może to obejmować zarówno niewłaściwą dawkę leku, jak i wykonanie zabiegu nieadekwatnego do stanu pacjenta.
- Błąd techniczny – to nieprawidłowe wykonanie zabiegu chirurgicznego, np. pozostawienie ciała obcego w organizmie pacjenta lub uszkodzenie sąsiadujących tkanek podczas operacji.
- Błąd organizacyjny – wynika z nieprawidłowej organizacji pracy placówki medycznej, np. pomylenie kart pacjentów, co może prowadzić do niewłaściwego leczenia.
- Błąd informacyjny – brak odpowiedniego poinformowania pacjenta o ryzykach związanych z leczeniem lub niewyrażenie zgody na określony zabieg, co może stanowić naruszenie jego praw.
Dochodzenie roszczeń – jakie prawa przysługują pacjentowi?
Pacjent, który doznał uszczerbku na zdrowiu w wyniku błędu medycznego, może dochodzić swoich praw na drodze cywilnoprawnej lub za pomocą specjalnych procedur dostępnych w systemie ochrony zdrowia. W Polsce osoba poszkodowana może starać się o:
- Odszkodowanie – rekompensata za szkody materialne poniesione przez pacjenta, takie jak koszty leczenia, rehabilitacji, a także ewentualna utrata dochodów.
- Zadośćuczynienie – rekompensata za krzywdy niematerialne, czyli ból i cierpienie wynikające z błędu medycznego. Wysokość zadośćuczynienia jest ustalana indywidualnie i może być znacznie wyższa niż odszkodowanie.
- Renta – w przypadku, gdy pacjent nie jest już w stanie wykonywać pracy zarobkowej lub wymaga stałej opieki medycznej, ma prawo do ubiegania się o rentę, która ma pokrywać koszty jego utrzymania i dalszego leczenia.
Procedura dochodzenia roszczeń
Proces dochodzenia roszczeń z tytułu błędu medycznego może być złożony i długotrwały, dlatego warto wiedzieć, jakie kroki należy podjąć:
- Zebranie dokumentacji medycznej – pacjent powinien zgromadzić pełną dokumentację dotyczącą swojego leczenia, w tym historię choroby, wyniki badań, zapisy operacyjne, a także opinie lekarskie. Dokumentacja ta stanowi podstawowy dowód w sprawie.
- Opinia biegłego – w wielu przypadkach kluczowym dowodem jest opinia biegłego sądowego, który ocenia, czy doszło do błędu medycznego oraz czy istniał związek przyczynowo-skutkowy między błędem a powstałą szkodą. Opinie biegłych mogą jednak różnić się między sobą, dlatego warto zgromadzić dodatkowe ekspertyzy, które mogą wspierać argumenty pacjenta.
- Negocjacje z ubezpieczycielem lub placówką medyczną – przed skierowaniem sprawy do sądu warto rozważyć możliwość negocjacji z ubezpieczycielem lekarza lub placówki medycznej, ponieważ może to przyspieszyć uzyskanie odszkodowania. Jednak warto pamiętać, że ubezpieczyciele często dążą do zaniżenia odszkodowań, dlatego nie zawsze jest to korzystne rozwiązanie.
- Skierowanie sprawy do sądu – w przypadku braku porozumienia pacjent może wnieść pozew cywilny do sądu o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. W takim postępowaniu warto skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika, specjalizującego się w sprawach medycznych, ponieważ procesy te są często skomplikowane.
- Postępowanie przed Funduszem Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych – jest to alternatywna procedura, która umożliwia uzyskanie rekompensaty za szkody medyczne bez konieczności występowania na drogę sądową. Na tym etapie oceniane jest, czy zdarzenie spełnia kryteria błędu medycznego. Po złożeniu wniosku, Rzecznik Praw Pacjenta, po zasięgnięciu opinii Zespołu do spraw Świadczeń, wydaje decyzję w ciągu maksymalnie 3 miesięcy.